8

🌄।। अथाष्टमोऽध्यायः ।।✏

🌄 अर्जुन उवाच✏
🌄किं तद् ब्रह्म किमध्यात्मं किं कर्म पुरुषोत्तम।
अधिभूतं च किं प्रोक्तमधिदैवं किमुच्यते ।। ✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/१)✒

🌄अर्जुनले भन्नुभयो:-✏
🌄अर्थात:-हे पुरुषोत्तम ! ब्रह्म के हो ? अध्यात्म के हो ? कर्म के हो ? अधिभूत नामद्वारा के भनिएको हो ? अधिदैव कसलाई भनिन्छ ?✏








🌄अधियज्ञ कथं कोऽत्र देहेऽस्मिन्मधुसूदन ।
प्रयाणकाले च कथं ज्ञेयोऽसि नियतात्मभिः ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/२)✒

🌄अर्थात:- हे मधुसूदन ! यहाँ अधियज्ञ कुन हो ? अधियज्ञ मनुष्य शरीरमा कसरी रहेको हुन्छ ? तथा युक्तचित्त भएको मनुष्यद्वारा अन्त्य समयमा हजूरलाई कुन प्रकार जानेको हुन्छ ?








🌄 श्रीभगवानुवाच✏
🌄अक्षरं ब्रह्म परमं स्वभावोऽध्यातममुच्यते ।
भूतभावोद् भवकरो विसर्गः कर्मसंज्ञितः ।। ✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/३)✒

🌄अर्थात:-भगवान श्रीकृष्णले भन्नुभयो:-✏
🌄अर्थात:-परम अक्षर 'ब्रह्म' हो, आफ्नो स्वरूप अर्थात् जीवात्मालाई 'अध्यात्म' नामद्वारा भनिएको हो तथा शरीर संसारको भावलाई उत्पन्न गर्ने जो त्याग छ, त्यो 'कर्म' नामद्वारा पुकार गरिएको छ✏






🌄अधिभूतं क्षरो भावः पुरुषश्चाधिदैवतम्।
अधियज्ञोऽहमेवात्र देहे देहभृतां वर ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/४)✒

🌄अर्थात:- उत्पत्ति र विनाश हुने सबै पदार्थ धर्ममा अधिभूत हुन, हिरण्यमय पुरुष नै अधिदैव हो, हे देहधारिमा श्रेष्ठ अर्जुन ! यस शरीरमा म वासुदेव श्रीकृष्ण नै अन्तर्यामी रूपद्वारा अधियज्ञ हूँ✏







🌄अन्तकाले च मामेव स्मरन्मुक्तवा कलेवरम् ।
यः प्रयाति सं मद् भावं याति नास्त्यत्र संशयः ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/५)✒

🌄अर्थात:- जो मनुष्यले जून भाव लिएर आफ्नो शरीर त्याग गरेको हुन्छ त्यस जीवात्माले त्यही भाव अनुसार आफ्नो फल प्राप्त गर्छ । अर्थात जो मनुष्य अन्तकालमा पनि मलाई नै प्राप्त गर्ने हिसाबले निराशाक्त कर्मगर्ने तथा मलाई नै निरशाक्त भावले स्मरण गर्दै आफ्नो नश्वर शरीरलाई त्याग गरेको हुन्छ, त्यस्तो भक्त मेरो साक्षात् स्वरूपलाई नै प्राप्त गरेको हुन्छ । यस ज्ञानमा कुनै संशय नै छैन✏









🌄यं यं वापि स्मरन्भावं त्यजत्यन्ते कलेवरम्।
तं तमेवैति कौन्तेय सदा तद् भावभावितः ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/६)✒

🌄अर्थात:- हे कुन्तीपुत्र अर्जुन ! जो मनुष्य अन्तकालमा जून जुन भावलाई स्मरण गरेको हुन्छ र जुन भाव मनमा लिएको हुन्छ र जून अवस्थामा रहेर आफ्नो नश्वर शरीरलाई त्यस गरेको हुन्छ, त्यही भाव अनुसार नै त्यस जीवात्माले त्यस भाब अनुसारको बस्तुलाई नै प्राप्त गरेको हुन्छ, किनकी त्यो मनुष्य सधै त्यही भावद्वारा नै भावित रहेको हुन्छ✏









🌄तस्मात्सर्वेषु कालेषु मामनुस्मर युध्य च।
मय्यर्पितमनोबुद्धिर्मामेवैष्यस्यसंशयम् ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/७)✒

🌄अर्थात:- त्यसैले हे अर्जुन ! तिमीले प्रत्येक कार्य गर्दा र प्रत्येक पल, प्रत्येक समयमा निरन्तर मेरो स्मरण गर तथा मेरो स्मरण गर्दै आफ्नो क्षेत्रीय धर्म निभाउनु अहिले पनि मेरो नाम स्मरण गर्दै युद्ध गर्नु युद्ध तिम्रो धर्म हो र त्यो धर्मको सम्पुर्ण कर्म मलाई यस प्रकारले अर्पण कि यो सम्पुर्ण कर्म तिमीले हैन मैले गरिरहेको छू आफुलाई केबल माध्यम मात्र मान यस्तो ज्ञानलाई ग्रहण गर्दै मन-बुद्धिले युक्त भएर निराशाक्त रहेको मनुष्यले निः सन्देह मलाई नै प्राप्त गर्ने छ✏










🌄अभ्यासयोगयुक्तेन चेतसा नान्यगामिना।
परमं पुरुषं दिव्यं याति पार्थानुचिन्तयन् ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/८)✒

🌄अर्थात:- हे पार्थ ! ईश्वरको ध्यानको अभ्यासरूप योगद्वारा युक्त, स्थिर चित्त भएर जसले मलाई नै निरन्तर चिन्तन गर्दै कर्मलाई निराशाक्त रुपमा गरेको हुन्छ त्यस्तो मनुष्यले परम प्रकाशरूप दिव्य पुरुषलाई अर्थात् ईश्वरलाई नै प्राप्त गरेको हुन्छ । त्यो प्राप्त गर्ने ईश्वर म नै हो । त्यो परमपद मेरै हो✏











🌄 कविं पुराणमनुशासितार-
मणोरणीयांसमनुस्मरेद्यः ।
सर्वस्य धातारमचिन्तयरूप-मादित्यवर्ण तमसः परस्तात् ।।✏
🌄प्रयाणकाले मनसाचलेन भक्तया युक्तो योगबलेन चैव ।
भ्रूवोर्मध्ये प्राणमावेश्य सम्यक् स तं परं पुरुषमुपैति दिव्यम् ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/९-१०)✒

🌄अर्थात:- जो सर्बज्ञानी, सर्वज्ञ, अनादि, अखिल ब्रह्माण्डको नियन्ता, सूक्ष्मतित, सबैको धारण-पोषण गर्ने, अचिन्तयस्वरूप, सूर्य जस्तै सदृश, स्वप्रकाश र स्वप्रकाशित तथा नित्य-चेतन, स्वप्रकाशरूप र सर्बज्ञानी, शुद्ध सच्चिदानन्दघन परमेश्वर म हु यो ब्रह्माण्ड को मालिक मलाई नै जानेर मेरो नामलाई नै निराशक्त भएर स्मरण गर्छ, त्यस्तो भक्तियुक्त मनुष्यले अन्तकालमा पनि आफ्नो योग बलद्वारा आफ्नो दुबै दृष्टिलाई भृकुटीको मध्य भागमा स्थापित गरेर दुबै दृष्टिलाई बिस्तारै आफ्नो प्राण बायुमा केन्द्रित गरेर दिमागलाई शून्यमा स्थापित गरेर आफ्नो सम्पुर्ण दृष्टिशक्तिलाई आफ्नो भृकुटीको मध्यभागमा स्थपित गरेर निश्चल मनले मेरो नाम स्मरण गर्छ त्यस्तो मनुष्यले दिव्यरूप परम पुरुष परमात्मालाई प्राप्त गर्छ । त्यो परमात्मा म नै हो✏










🌄यदक्षरं वेदविदो वदन्ति विशन्ति यद्यतयो वीतरागाः।
यदिच्छन्तो ब्रह्मचर्य चरन्ति तत्ते पदं संग्रहेण प्रवक्ष्ये ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/११)✒

🌄अर्थात:- वेद जान्ने वेदज्ञानीले तथा शास्त्र जान्ने विद्वानले जून सच्चिदानन्दघनरूप परमपदलाई अविनाशी भन्ने गरेका छन, आसक्तिरहित संन्यासी महात्माजन जून पद प्राप्त गरेका छन, महात्माजन जून पदमा प्रवेश गरेका हुन्छन र जून परमपदलाई प्राप्त गर्न चाहने ब्रह्मचारीहरुले ब्रह्मचर्यको आचरण पालन गरेका हुन्छन, त्यस परमपदको बारेमा पनि म संक्षेपमा भन्छु पनि त्यो सुन ✏









🌄सर्वद्वाराणि संयम्य मनो हृदि निरुध्य च ।
मूर्ध्न्याधायात्मनः प्राणमास्थितो योगधारणाम् ।।✏
🌄ओमित्येकाक्षरं ब्रह्म व्याहरन्मामनुस्मरन् ।
यः प्रयाति त्यजन्देहं स याति परमां गतिम् ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/१२-१३)✒

🌄अर्थात:- सधै बिषय बास्नाको लागि शरीर भन्दा बाहिर तिर प्रबहित हुने आफ्नो सबै इन्द्रियहरुको दृष्टि द्वारलाई स्थिर गरेर अर्थात इन्द्रियनिग्रिय भएर तथा मनलाई नियन्त्रण गरेर आफ्नो मनलाई हृदयदेशमा स्थिर गरेर, त्यही नियन्त्रित मनद्वारा प्राणलाई मस्तकमा स्थापित गरेर, आफ्नो मनलाई शुन्यमा स्थिर गरेर योगधारणामा स्थित भएर जो मनुष्यले ॐ इस एक अक्षररूप ब्रह्मको उच्चारण गर्दै र ब्रह्मको अर्थस्वरूप म निर्गुण ब्रह्मको लक्ष्य, चिन्तन त मनन गर्दै आफ्नो पंचभूतले सम्पन्न शरीरलाई त्याग गरेको हुन्छ त्यस्तो मनुष्यले परम गतिलाई प्राप्त गर्छ✏













🌄अनन्यचेताः सततं यो मां स्मरति नित्यशः।
तस्याहं सुलभः पार्थ नित्युक्तस्य योगिनः।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/१४)✒

🌄अर्थात:- हे अर्जुन ! जो मनुष्यले मलाई नै अनन्यचित्त भएर निरन्तर म पुरुषोत्तमको स्मरण गर्छ, त्यस नित्य-निरन्तर मलाई नै स्मरण गर्नेको लागि म सधै तिनिहरुमा नै युक्त तथा बिद्यमान भएर रहेको हुन्छु र त्यस्तो योगीजनको लागि म सुलभ छु, र सर्बब्यापी छू अर्थात् म त्यस प्रकारको भक्तको लागि सहजतासँग प्राप्त हुन्छू किनकी यस्तो भक्तको सबै भन्दा नजिक म नै छू✏











🌄मामुपेत्य पुनर्जन्म दुःखालयमशाश्वतम् ।
नाप्नुवन्ति महात्मानः संसिद्धिं परमां गताः ।। ✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/१५)✒

🌄अर्थात:- शास्त्रद्वारा भनिएको परमसिद्धि र त्यही शास्त्रको भनाइ अनुसार कार्य गरेर योगिजनले जून परमसिद्धिलाई प्राप्त गरेका हुन्छ ति योगीजन तथा महात्माजनले प्राप्त गरेको परमसिद्धिमा मलाई नै प्राप्त गरेका हुन्छन, जो योगी तथा महात्माजनले मलाई प्राप्त गर्यो त्यस महात्माजन तथा योगीजन ले दुःखको घर तथा शरीर संसारको क्षणभंगुर पुनर्जन्म अर्थात जन्म मरणको चक्रबाट मुक्त हुन्छन✏







🌄आब्रह्मभुवनाल्लोकाः पुनरावर्तिनोऽर्जुन ।
मामुपेत्य तु कौन्तेय पुनर्जन्म न विद्यते ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/१६)✒

🌄अर्थात:- हे अर्जुन ! ब्रह्मलोकसम्म रहेका सबै लोक हरु पुनरावर्ती हुन्छ अर्थात ब्रह्मलोक साश्वत छैन ब्रह्मलोक पनि नाश्वान रहेको हुन्छ, परन्तु हे कुन्तीपुत्र ! जसले मलाई प्राप्त गरेको हुन्छ त्यस योगीजनको पुनर्जन्म हुदैन, किनकी म कालातीत हूँ र यी सबै ब्रह्मालोक आदि लोकहरु कालद्वारा सीमित हुने हुनाले नित्य छैन किनकी आफ्नो कर्म अनुसार ब्रह्मलोक सम्म प्राप्त गरेको जीवात्म फेरी जन्म मृत्युको चक्र मा आउनु पर्छ त्यसैले यो लोक अनित्य रहेको छ✏











🌄सहस्रयुगपर्यन्तमहर्यद्ब्रह्मणो विदुः ।
रात्रिं युगसहस्त्रान्तां तेऽहोरात्रविदो जनाः।। ✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/१७)✒

🌄अर्थात:-ब्रह्माको जो एक दिनको गणना, ब्रह्मको एक हजार चतुर्युगी सम्मको अवधि र रात्रिको पनि एक हजार चतुर्युगी सम्मको अवधि रहेको हुन्छ यो ज्ञानलाई जो मनुष्यले तत्त्व ज्ञानद्वारा जानेको हुन्छ, त्यो महात्मा तथा योगीजनले कालको तत्वको पनि ज्ञान प्राप्त गरेको हुन्छ✏










🌄अव्यक्ताद्व्यक्तयः सर्वाः प्रभवन्त्यहरागमे ।
रात्र्यागमे प्रलीयन्ते तत्रैवाव्यक्तसंज्ञके ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/१८)✒

🌄अर्थात:-सम्पूर्ण चराचर भूतगण ब्रह्माको दिनको प्रवेशकालमा अव्यक्तद्वारा अर्थात् ब्रह्माको सूक्ष्म शरीरद्वारा उत्पन्न तथा निर्माण भएको हुन्छ र ब्रह्माको रात्रिको प्रवेशकालमा त्यस अव्यक्त नामक ब्रह्माको सूक्ष्म शरीरमा नै आफै लय हुन्छ✏







🌄भूतग्रामः स एवायं भूत्वा भूत्वा प्रलीयते।
रात्र्यागमेऽवशः पार्थ प्रभवत्यहरागमे ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/१९)✒

🌄अर्थात:-हे पार्थ ! त्यही यो भूतसमुदाय उत्पन्न भएर प्रकृतिको वश अर्थात मायाको बशमा रहेको रात्रिको प्रवेशकालमा लय हुन्छन र दिनको प्रवेशकालमा फेरी उत्पन्न हुन्छन । अर्थात जसले ब्रह्मलोकलाई प्राप्त गर्यो त्यसले ब्रह्माको एक दिनको समय सकिएपछि ब्रह्माको रात्रिको अबधिमा फेरी प्रकृतिको अधीनलाई प्राप्त गरेको हुन्छ✏









🌄परस्तस्मात्तु भावोऽव्यक्तोऽव्यक्तात्सनातनः ।
यः स सर्वेषु भूतेषु नश्यत्सु न विनश्यति ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/२०)✒

🌄अर्थात:-यस सृस्टि संरचना भन्दा पनि पर, शब्दको अव्यक्त भन्दा पनि अति पर, अर्को अर्थात विलक्षण र अलग जो सनातन अव्यक्त भाव रहेको छ, त्यो परम दिव्य पुरुषोत्तम अब्यक्त भाव सम्पुर्ण सृस्टिको आबयब नष्ट भए पछि पनि नष्ट हुदैन यो अब्यक्त भाव सनातन रहेको छ✏








🌄अव्यक्तोऽक्षर इत्युक्तस्तमाहुः परमां गतिम् ।
यं प्राप्य न निवर्तन्ते तद्धाम परमं मम ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/२१)✒

🌄अर्थात:-यो सृस्टि संरचनाको सम्पुर्ण आबयब नष्ट हुदा पनि रहिरहने तथा सबै शब्द भन्दा सबै भाव भन्दा पनि पर, अब्यक्त उत्तम पुरुष रहेको छ, त्यो अव्यक्त 'अक्षर' अर्थात पुकार गर्न नसकिने नाम केबल भाव नाम भनिएको छ, त्यही अब्यक्त अक्षर नामक अव्यक्तभावलाई नै परमगति भनिन्छ तथा जून सनातन अव्यक्तभावलाई प्राप्त गरेर जो मनुष्यलाई जन्म मरणको चक्र प्राप्त हुदैन त्यो लोक बसुदेब श्रीकृष्णको धाम हो अर्थात त्यो मेरो लोक मेरो धाम नै परमधाम हो✏










🌄पुरुषः स परः पार्थ भक्तया लभ्यस्तवनन्यया ।
यस्यान्तःस्थानि भूतानि येन सर्वमिदं ततम्।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/२२)✒

🌄अर्थात:-हे पार्थ ! जून सर्बधार परमात्मा बिधानको नियम अन्तर्गत सर्वभूत स्थित रहेको छ र जून सच्चिदानन्दघन परमात्माद्वारा नै यो सम्पुर्ण जगत परिपूर्ण रहेको छ, त्यो सनातन अव्यक्त परमपुरुष त केबल निरशाक्त र अनन्य भक्तिद्वारा नै प्राप्त हुन्छ✏



🌄यत्र काले त्वनावृत्तिमावृत्तिं चैव योगिनः ।
प्रयाता यान्ति तं कालं वक्ष्यामि भरतर्षभ ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/२३)✒

🌄अर्थात:- हे अर्जुन ! कुन समय (काल) मा शरीर त्याग गरेर गएका योगीजन फर्केर अर्थात जन्म-मरणको गतिको चक्र पर्छन र कुन समय (काल) मा मृत्यु प्राप्त भएको योगीजन कुन कुन गतिलाई प्राप्त गर्छन त्यस गतिको बारेमा यी दुबै मार्गको बारेमा अघि सुन✏









🌄अग्निर्ज्योतिरहः शुक्लः षण्मासा उत्तरायणम् ।
तत्र प्रयाता गच्छन्ति ब्रह्म ब्रह्मविदो जनाः ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/२४)✒

🌄अर्थात:-जून मार्गमा ज्योतिर्मय अग्नि-अभिमानी देवता रहेको हुन्छ, त्यो दिनको अभिमानी देवता हुन, शुक्लपक्षको अभिमानी देवता अग्नि हुन र अग्नि उत्तरायणको छः महीनाको अभिमानी देवता हुन, त्यस मार्गमा मृत्यु प्राप्त हुने ब्रह्मवेत्ता योगीजन उपर्युक्त देवताद्वारा क्रमसंग लिएर गरेको कर्मको कर्मफल अनुसार ब्रह्मलाई प्राप्त गर्छन✏










🌄धूमो रात्रिस्तथा कृष्णः षण्मासा दक्षिणायनम् ।
तत्र चान्द्रमसं ज्योतिर्योगी प्राप्य निवर्तते ।। ✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/२५)✒

🌄अर्थात:-जून मार्गमा धूमाभिमानी देवता हुन, त्यसको लागि रात्रिका अभिमानी देवता पनि हुन तथा कृष्णपक्षको अभिमानी देवता धुमाभिमानी हुन र दक्षिणायनको छः महीना को अभिमानी देवता धुमाभिमानी हुन, यो समयमा मृत्युलाई प्राप्त गर्ने सकाम कर्म गर्ने सकाम कर्मयोगी उपर्युक्त देवताद्वारा क्रम संग गएर कर्मको कर्मफल अनुसार चन्द्रमाको ज्योतिलाई प्राप्त गरेर स्वर्गमा आफ्नो शुभ कर्मको फल प्राप्त गरेर र त्यो कर्मफल भोगे पछि फेरी जन्म मरणको चक्र प्राप्त गर्दछन✏








🌄शुक्लकृष्णे गती ह्येते जगतः शाश्वते मते ।
एकया यात्यनावृत्तिमन्ययावर्तते पुनः ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/२६)✒

🌄अर्थात:-यस सृस्टि जगतमा दुइ प्रकारका पक्ष रहेका छन शुक्लपक्ष र कृष्णपक्ष अर्थात् देवयान मार्ग र पितृयान मार्गलाई सनातन मानिएको छ, किनकी मरणको बिधान यही दुइ मार्गले जीवात्मा कुन मार्गद्वारा कुन लोक प्राप्त गर्यो भन्ने यही पक्षद्वारा निर्धारण गरेको हुन्छ । कर्मको फल अनुसार यी दुबै पक्षमा एक पक्षमा मृत्यु प्राप्त गरेको जीवात्मा जन्म-मरणको चक्रमा पर्दैन त्यस जीवात्माले परमगति प्राप्त गरेको हुन्छ भने अर्को पक्षमा मृत्यु प्राप्त गरेको जीवात्मा जन्म-मरणको चक्र पर्छ त्यस जीवात्माले आफ्नो कर्मफल अनुसार फेरी फर्केर जन्म- मरणको चक्रमा घुमीरहन्छ✏







🌄नैते सृती पार्थ जानन्योगी मुह्यति कश्चन ।
तस्मात्सर्वेषु कालेषु योगयुक्तो भवार्जुन ।। ✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/२७)✒

🌄अर्थात:-हे पार्थ ! यस प्रकारले यी दुइ मार्गको बारेमा तत्वज्ञानद्वारा जानेको योगीजन शरीर संसार देखी कहिले पनि मोहित हुदैन यस कारण हे अर्जुन ! तिमीले सबै समय र परिस्थितिमा समबुद्धिरूप योगद्वारा युक्त भएर कर्म गर्नु अर्थात निरन्तर नै मलाई प्राप्त गर्नको लागि र मेरो नै भक्ति उपासना तथा साधना गर्नु✏







🌄वेदेषु यज्ञेषु तपुःसु चैव दानेषु यत्पुण्यफलं प्रदिष्टम् ।
अत्येति तत्सर्वमिदं विदित्वा योगी परं स्थानमुपैति चाद्यम् ।।✏
🔥(श्रीमद्भागवत गीता अध्याय ८/२८)✒

🌄अर्थात:-योगीजन हरुले यस रहस्यलाई तत्त्व ज्ञानद्वारा जानेर शास्त्रमा भनिएको मत अनुसार र शास्त्रमा भनिएको ज्ञान अनुसार शास्त्र पढेर शास्त्र अनुसारको कार्यहरु यज्ञ, तप र दान आदि कर्म गर्नुलाई जो पुण्यकर्म भनिएको छ तर समबुद्धि भएको योगीजनले सम्पुर्ण चराचर जगतको बिधाता मलाई नै जनेर म र मेरो भक्ति गर्ने योगीजनले सबै शास्त्रमतको सम्पुर्ण बिधानलाई निःसंदेह उल्लंघन गरेर मेरो भक्ति उपासना गर्न पुग्छन र त्यस्तो महान मनुष्यले सनातन परम पदलाई अर्थात मलाई नै प्राप्त गरेको हुन्छ✏





🌄ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे श्रीकृष्णार्जुनसंवादे अक्षरब्रह्मयोगो नामाऽष्टमोऽध्याय ।।८।।✏

🌄अर्थात:-यस प्रकार उपनिषद, ब्रह्मविद्या तथा योगशास्त्र रूप श्रीमद्भगवद्गीताको
श्रीकृष्ण-अर्जुन को संवादमा रहेको 'अक्षरब्रह्मयोग' नामको आठौ अध्याय पूरा भएको छ ✏